Iceland Liechtenstein Norway grants Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego

Krużganki lidzbarskiego zamku

2022-11-22 12:00:00 (ost. akt: 2022-12-30 13:36:33)

Krużganki lidzbarskiego zamku z końca XIV w.

Krużganki lidzbarskiego zamku
Zrealizowany w latach 2010 – 2011 projekt „ Ratunkowe prace konserwatorskie krużganków zamku lidzbarskiego” przyczynił się znacznie do poszerzenia wiedzy o krużgankach. Prace archeologiczne, których celem były poszukiwania średniowiecznej studni na dziedzińcu przyniosły potwierdzenie źródeł kronikarskich co do wodociągu założonego już za czasów biskupa Henryka Sorboma (1373 -1401), który dwoma nitkami doprowadzał wodę do zamku. Wykonana w czasie funkcjonowania sierocińca w XIX wieku na środku dziedzińca nieistniejąca już studnia drewniana być może przyczyniła się do usunięcia wcześniejszej.

Krużganki, których datowanie określa się na rok 1380 mają dwie kondygnacje. Na dolnej są zasklepione krzyżowo – żebrowo zaś na piętrze są przesklepione trójpodporowo, a łuki arkad podpierają ośmioboczne filary z wapienia gotlandzkiego dające wrażenie pałacowej gotyckiej architektury najwyższej klasy.

W dolnej części krużganków prezentowane są lufy armatnie sygnowane herbem biskupa Adama Stanisława Grabowskiego (1741 – 1746), przedostatniego wielkiego mieszkańca lidzbarskiej rezydencji. Odkryte w ramach projektu malowidła zdobiły wszystkie ściany dwudziestu przęseł poziomu pierwszego piętra krużganków, a ich czytelność wynosi około 75%. Te ponad sześciuset letnie malowidła o tematyce religijnej, powstałe z inicjatywy Henryka Sorboma i wykonane przez czeskich mistrzów wzbogacają zamek o skalę w tej części Europy niespotykaną. Na wprost szyi bramnej widnieje patronka rezydencji Święta Katarzyna ze Świętymi Dorotą i Barbarą. Pozostałe sceny to: Opłakiwanie Chrystusa, Święta Agata ze Świętymi Agnieszką i Apolonią, Święta Anna Samotrzeć ze Świętą Elżbietą Turyńską i Świętą Marią Magdaleną, Zwiastowanie, Pokłon Trzech Króli, Zaśnięcie Marii, Koronacja Marii, Ukrzyżowanie, Biczowanie, Modlitwa w Ogrójcu, Dwunastoletni Jezus w świątyni, Scena z ukrzyżowaniem, Sąd Ostateczny –zbawieni, Sąd Ostateczny – piekło, Cierniem koronowanie. W skrzydle wschodnim krużganków na uwagę zasługują portale gotyckie i późniejszy fundacji biskupa Szymona Rudnickiego oraz dwa fundacji kardynała Michała Radziejowskiego (1679 – 1689). W skrzydle południowym, pod głównym dachem, na licu muru znajduje się zegar słoneczny fundacji biskupa Adama Stanisław Grabowskiego z 1746 roku.