Iceland Liechtenstein Norway grants Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego

Lidzbarskie dzieje

2022-12-27 08:58:27 (ost. akt: 2022-12-30 12:57:44)

Czy gdy biskup Jan z Miśni „położył fundamenty murów głównego zamku w Lidzbarku i wyprowadził ponad ziemię”, to czy zdawał sobie sprawę, że powstająca warownia będzie oczarowywać przybyszy kilka wieków później?

Lidzbarskie dzieje
Z pewnością nie podejrzewał, że potomni wymyślą dla niej chwytliwe marketingowo określenie: „Wawel Północy”, chociaż w okresie lidzbarskiej świetności krakowskie założenie nie mogło się równać z grodem w widłach Łyny i Symsarny. Pewne jest, że zainicjował budowę zamku nie tylko ze względów praktycznych, ale także ambicjonalnych. Gród w Braniewie, czyli pierwszej stolicy biskupstwa, mimo iż solidny i potężny, zdawał mu się niereprezentacyjny, niebędący w stanie oddać należnego duchownym prestiżu. Obserwował sąsiednich biskupów: chełmińskiego w Lubawie i pomezańskiego w Prabutach, którzy choć nie tak zamożni, mający pod kontrolą mniejsze diecezje wybudowali pełne splendoru rezydencje.
Z budową heilsberskiego grodu łączy się jeszcze dwóch dostojników: Jana II Stryprocka, który „główny zamek Lidzbark zaczęty przez swego poprzednika szczęśliwie ukończył, wszystkie sklepienia pod ziemią i nad ziemią w większej części urządził” oraz Henryka Sorboma, budowniczego krużganków, inicjatora otoczenia przedzamcza murami i fosami oraz doprowadzenia do zamku wodociągu. Wiemy to dzięki kustoszowi kapituły katedralnej Janowi Plastwigowi, autorowi „Kroniki życia biskupów warmińskich” – pierwszego w opisu dziejów Warmii.
Przypomnijmy, że gotycki zamek zastąpił wcześniejszą warownię, wzniesioną na pozostałościach pruskiego Lecbarka, chociaż nie w tym samym miejscu, bowiem praktyką budowania zamków krzyżackich, jak również biskupich było wznoszenie ich obok, pod osłoną drewniano-ziemnych założeń obronnych, tam gdzie powstały przedzamcza.
mw
Bibliografia:
Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, Zamek biskupów w Lidzbarku Warmińskim. Przewodnik, Olsztyn 2017.
Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, Zamki państwa krzyżackiego w dawnych Prusach, Olsztyn 2009.
Rzempołuch Andrzej, Kaplica na zamku w Lidzbarku Warmińskim jako przestrzeń sakralna i miejsce fundacji artystycznych, [w:] Kaplica na zamku w Lidzbarku Warmińskim. Dzieje, architektura, fundacje artystyczne, konserwacja i restauracja, Olsztyn 2010.